Takkenril

Bloeiboog tip – november 2025

Creëer een schuilplaats voor dieren: maak een takkenril!

In najaar en winter worden veel bomen en struiken gesnoeid. Dat snoeiafval kun je afvoeren, maar je kunt het ook in je eigen tuin hergebruiken. Daarmee houd je de kringloop gesloten; je onttrekt immers geen voedingsstoffen aan je tuin, maar geeft ze in een andere vorm weer terug.

Als je een versnipperaar hebt, kun je er voor kiezen om je snoeiafval te versnipperen en als mulchlaag tussen je planten aan te brengen (zie ook mijn blog over mulchen). Je kunt echter ook een takkenril maken van je snoeiafval: simpel, goedkoop, en heel goed voor de biodiversiteit!

Wat is een takkenril?

Een takkenril is een verzameling van snoeihout en gesnoeide takken gestapeld tussen twee rijen palen of staken. Je kunt een takkenril gebruiken als fysieke afscheiding van een stuk perceel; een takkenril wordt dan ook vaak aan de rand van een erf geplaatst. Een takkenril biedt nestelgelegenheid aan vogels, voedsel aan allerlei tuindieren, en een veilige schuilplaats aan bijvoorbeeld bijen, egels en padden. Sommige vlinders zetten er hun eitjes op af. Met behulp van kevers, torren, schimmels en bacteriën composteert het snoeiafval in de takkenril langzaam, waardoor het de bodem verrijkt.

Hoe maak je een takkenril?

Het maken van een takkenril is heel eenvoudig. Zoek eerst een geschikte plek in je tuin. Je moet er vooral wat ruimte voor hebben, verder zijn de lokale omstandigheden (zon/schaduw, droog/vochtig) niet zo belangrijk. De takkenril creëert ter plaatse vanzelf een eigen microklimaat.

Verzamel dan een aantal onbehandelde palen of staken van 1,5 – 2 meter. Dat kunnen bijvoorbeeld robinia of kastanje houten palen zijn, maar ook wilgenstaken of hazelaarstammen zijn goede opties. Let op, wilgenstaken zullen waarschijnlijk weer opnieuw uitlopen als je ze in de grond hebt gezet! Dat geeft nóg meer biodiversiteit aan je tuin, maar het betekent ook dat de palen van je takkenril dan uiteindelijk bomen worden.

Sla de palen minimaal 50 cm diep in de grond. Zet ze met een tussenafstand van ongeveer 1 m op een rij en plaats een tweede rij palen 50-80 cm van die eerste rij af. Je hebt dan dus twee parallelle rijen palen.

Tussen die palen kun je de takkenril gaan opbouwen. Leg grof snoeiafval onderop. Takken die dikker zijn dan 10 cm kun je beter voor een ander doeleinde gebruiken (die verteren te langzaam). Vul de takkenril verder aan met kleiner snoeiafval. Zorg ervoor dat je het stevig tussen de palen klemt.

De takkenril is nu klaar! Door de geleidelijke compostering zal hij na verloop van tijd kleiner worden. Je kunt hem bovenop gewoon blijven aanvullen. Wees daar alleen in het vogelbroedseizoen voorzichtig mee; grote kans dat er vogels in komen broeden en die wil je natuurlijk niet verstoren!